Diş Sıkma (Bruksizm) Nedenleri Nedir?

Diş sıkma veya tıbbi adıyla Bruksizm, istemsizce çene kaslarının kasılması sonucu dişlerin birbirine sürtünmesi veya sıkılması durumudur. Genellikle uykuda ortaya çıksa da, uyanıkken de stres, konsantrasyon veya öfke anlarında görülebilir. Toplumda yaygın bir sorun olan bruksizm, tedavi edilmediği takdirde dişlere, çene eklemlerine ve genel sağlığa ciddi zararlar verebilir.

Diş Sıkma (Bruksizm) Sebepleri Nelerdir?

Bruksizm nedenleri çok faktörlüdür ve genellikle stresle ilişkilendirilir. Yaşanan kaygı, öfke, hayal kırıklığı ve günlük stres faktörleri en önemli tetikleyicilerdendir. Psikolojik faktörlerin yanı sıra, bazı ilaçların kullanımı (özellikle antidepresanlar), genetik yatkınlık, yanlış diş kapanışı (maloklüzyon), eksik dişler ve hatta uyku bozuklukları (uyku apnesi gibi) da diş gıcırdatma riskini artırabilir. Kafein, alkol ve sigara tüketiminin de bruksizmi şiddetlendirdiği bilinmektedir.

Diş Sıkma Belirtileri ve Uzun Vadeli Etkileri

Diş sıkmanın fark edilmesi zor olabilir; özellikle de uykuda gerçekleşiyorsa. Ancak, sabahları hissedilen çene ağrısı ve yorgunluğu, baş ağrısı (özellikle şakaklarda), kulak ağrısı ve yüz kaslarında sertlik sıkça görülen bruksizm belirtileri arasındadır. Daha uzun vadede ise dişlerde aşınma, çatlama, hassasiyet, dolgu ve protezlerde hasar meydana gelebilir. Aşırı kas kuvveti zamanla çene ekleminde (TME) sorunlara ve yüzün alt kısmının daha köşeli görünmesine yol açabilir.

Diş Sıkma Tedavisi Nasıl Yapılır?

Diş sıkma tedavisi, altta yatan nedene ve hasarın boyutuna göre kişiselleştirilir. En yaygın tedavi yöntemleri şunlardır:

1. Gece Plağı (Oklüzal Splint): Diş hekiminiz tarafından ölçülerek hazırlanan bu sert veya yumuşak apareyler, alt ve üst dişlerin temasını keserek dişleri aşınmaya karşı korur ve çene kaslarını rahatlatır.
2. Botoks Uygulaması: Aşırı kasılan çene kaslarına (masseter) uygulanan botoks, kas gücünü geçici olarak azaltarak diş sıkmanın şiddetini düşürür ve ağrıyı hafifletir.
3. Stres Yönetimi: Bruksizmin temel nedeni çoğunlukla stres olduğu için, yoga, meditasyon, spor veya terapi gibi stres yönetimi teknikleri büyük önem taşır.
4. Davranışsal Tedavi: Uyanık bruksizm vakalarında, gün içinde çeneyi gevşek tutmayı hatırlatıcı yöntemler kullanmak etkili olabilir.

Eğer siz de bu belirtileri yaşıyorsanız, ilerlemeden bir diş hekimine başvurarak erken teşhis ve uygun diş sıkma tedavisi ile sağlıklı bir çene yapısını koruyabilirsiniz.